spot_imgspot_img

Ո՞րն է կանաչ էներգիան և ինչպե՞ս է այն ստացվում

Rambler.ru-ն գրում է, որ շրջակա միջավայրի աղտոտվածությունը մարդկանց ստիպում է դիմել կանաչ, կամ վերականգնվող էներգիայի աղբյուրներին: Նման էներգիան մարդկային մասշտաբով անսպառ է։ Մարդիկ դա ստանում են շրջակա միջավայրում անընդհատ տեղի ունեցող գործընթացների շնորհիվ։

Կանաչ էներգիայի աղբյուրներն են արևի լույսը, երկրի ընդերքի ջերմությունը, ծովի մակընթացությունը, քամին: Այս ռեսուրսները, ի տարբերություն նավթի, ածուխի և բնական գազի, չեն սպառվում, ինչի պատճառով էլ դրանք կոչվում են վերականգնվող։

Արևի էներգիա

Ամեն տարի Երկիրը ստանում է մոտավորապես 173 ՊՎտ արևային էներգիա, որն ավելի քան 10000 անգամ գերազանցում է մեր մոլորակի կարիքները: Հատուկ տեխնիկական կառույցները հնարավորություն են տալիս արեգակնային ճառագայթումը վերածել ջերմային կամ էլեկտրական էներգիայի։

Արևային էլեկտրակայանները, մասնավորապես, լինում են հետևյալ տեսակների.

-աշտարակ (արևի լույսը կենտրոնացած է աղաջրով լցված աշտարակի մեջ)

-ափսեաձև (ներկայացնում է հայելիների մարտկոց ափսեների տեսքով)

-մոդուլային (կազմված է ֆոտոբջիջներից, սարքերից, որոնք ֆոտոնների էներգիան վերածում են էլեկտրականության):

Արևային էլեկտրակայանների առավելությունները ներառում են այն փաստը, որ դրանք կարող են գործել Երկրի ցանկացած կետում, ներառյալ Անտարկտիդայում և հասարակածում և նվազագույն ազդեցություն ունենալ շրջակա միջավայրի վրա: Նման կայաններ կարելի է տեղադրել բնակելի շենքերի տանիքներին ու պատերին, և դրանք ունակ են աշխատել մինչև 25 տարի։

Այնուամենայնիվ, արևային կայանների արդյունավետությունը կախված է եղանակից և օրվա ժամից, ինչպես նաև դրանց աշխարհագրական դիրքից: Արևային մարտկոցները մշտապես պետք է մաքրվեն փոշուց, իսկ որոշ տեսակներ պահանջում են հովացման համակարգերի տեղադրում: Բացի այդ, այս սարքերը շատ թանկ են: Մեկ այլ թերությունը էներգիայի պահպանման համար մարտկոցներ տեղադրելու անհրաժեշտությունն է:

Քամու էներգիա

Ժամանակակից հողմատուրբինները քամու կինետիկ էներգիան վերածում են ռոտորի մեխանիկական էներգիայի, այնուհետև էլեկտրականության։ Նման գեներատորների տեղադրման օպտիմալ վայրը ափամերձ տարածքներն են: Այս գեներատորների կառուցումը էժան է, և արտադրում է 80 անգամ ավելի շատ էներգիա, քան սպառում է: Սակայն նրանց աշխատանքը կախված է քամու արագությունից, որը կարող է ընդհանրապես չլինել։ Բացի այդ, հողմային տուրբիններն առաջացնում են ցածր հաճախականության աղմուկ, որը բացասաբար է ազդում մարդկանց վրա։

Հիդրոէլեկտրակայաններ (ջրային էներգիա)

Հիդրոէլեկտրակայաններում էլեկտրաէներգիա արտադրելու համար օգտագործվում է ջրի հոսքի էներգիան։ ՀԷԿ-երի ամենատարածված տեսակը ամբարտակն է: Այս դեպքում էներգիա է ստացվում ջրի ճնշման շնորհիվ, որի համար գետի վրա ամբարտակ է կառուցվում։

Հիդրոէլեկտրակայանի մեկ այլ տեսակ է մակընթացային կայանը։ Նման տեխնիկական կառույցներն օգտագործում են մակընթացությունների էներգիան և կառուցված են ծովի ափին։ Կան նաև ալիքային հիդրոէլեկտրակայաններ՝ դրանք ալիքային էներգիան վերածում են էլեկտրաէներգիայի։

Ջրային միջավայրում տեղադրվում են ալիքային կայաններ։ Նրանք էներգիա են արտադրում ալիքների վրա լողացողների տատանումների, տուրբինների պտույտի կամ հիդրավլիկ մխոցների շարժման միջոցով։

ՀԷԿ-ի առավելություններից են էներգիայի ցածր գինը, գեներատորները կարող են արագ միանալ կամ անջատվել կախված էլեկտրաէներգիայի պահանջարկից, իսկ թերություններից են կայանի կառուցման թանկությունը, արդյունավետ ՀԷԿ-երը հաճախ տեղակայված են սպառողներից հեռավորության վրա, ջրամբարը, որը ստեղծվել է պատնեշի կառուցման ժամանակ, զբաղեցնում է գյուղատնտեսական հողեր, ամբարտակը փակում է ձկների ձվադրման ճանապարհը:

Երկրաջերմային էներգիա

Վերականգնվող էներգիա կարելի է ստանալ նաև երկրաջերմային աղբյուրներից (տաք ստորերկրյա ջրերից): Այն կարող է օգտագործվել տները տաքացնելու համար, կամ այն ​​կարող է վերածվել էլեկտրականության։ Նման նպատակների համար կառուցվում են երկրաջերմային էլեկտրակայաններ։ Ստորգետնյա ջերմություն հանելու համար ջրհոր է ստեղծվում, որի միջոցով գոլորշին կամ տաք հեղուկը բարձրանում է մակերես։

Երկրաջերմային կայանների առավելություններից են մաքրությունը, ինքնուրույն աշխատանքը, որը կախված չէ ոչնչից, օգտագործվող ռեսուրսների ցածր արժեքը, կայանը մեծ անձնակազմ չի պահանջում։

Երկրաջերմային կայանների թերություններից են մինչև կայանի կառուցումը իրականացվելիք հետազոտությունները, որոնք ժամանակատար և ծախսատար են, այն որ կայանները կառուցվում են սեյսմիկ վտանգավոր տարածքներում, կա վթարների վտանգ, տաք ջրերում պարունակվող այրվող գազերը մեծացնում են հրդեհի վտանգը, նման կայանների գեներատորները աղմկոտ են և թրթռում են՝ բացասաբար ազդելով կենդանիների վրա։

Կենսաէներգիա

Մարդիկ սովորել են նաև էներգիա ստանալ կենսավառելիքից: Այդ կերպ արտադրվում է և՛ էլեկտրական, և՛ ջերմային էներգիա։

Կենսավառելիքները կենդանական կամ բուսական հումքից, ինչպես նաև օրգանական արդյունաբերական թափոններից պատրաստված վառելիք են: Էներգիան արտադրվում է պինդ (օրինակ՝ փայտի), հեղուկ (բիոէթանոլ) և գազային (կենսագազ) վառելիքի միջոցով:

Կենսաէթանոլը արտադրվում է շաքարի կամ օսլայի խմորումով։ Կենսագազն ազատվում է կենսազանգվածի խմորման ժամանակ։ Կաթսայատներն ու էլեկտրակայանները գործում են կենսաբանական ծագման վառելիքով։

Այս տեսակի էներգիայի տնտեսական օգուտներից է այն, որ վառելիքը կարող է արտադրվել նույն տարածաշրջանում, որտեղ այն կսպառվի, շրջակա միջավայրին հասցվող վնասը նվազագույն է (կենսավառելիքի այրման ժամանակ արտազատվում է ավելի քիչ ածխաթթու գազ և այլ վնասակար նյութեր, քան էներգիայի ոչ վերականգնվող աղբյուրներն օգտագործելիս): Կենսավառելիքի թերություններից են ցածր արդյունավետությունը՝ համեմատած ոչ վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների հետ (ածուխ, նավթ, բնական գազ), և հումքի աճեցման համար հողը մաքրելը հաճախ պահանջում է անտառների մաքրում: